Matryca kompetencji – wzór – czym jest i jak ją zbudować?

Czy zawsze potrafisz obiektywnie ocenić kompetencje, umiejętności i wiedzę Twojego zespołu? Jednym z największych problemów firm jest nieświadomość pełnego potencjału zasobów ludzkich, którym dysponują. Matryca kompetencji pracownika może w tym pomóc. Opowiemy, jak ją zbudować i jakie są korzyści z jej używania.

Co to jest matryca kompetencji i do czego służy?

Matryca kompetencji (ang. skill matrix) to narzędzie, które w graficzny sposób przedstawia poziom opanowania danych umiejętności przez pracowników w firmie. Pozwala na tworzenie komplementarnych kompetencyjnie zespołów, planowanie potrzebnych szkoleń oraz zatrudnianie odpowiadające aktualnym potrzebom organizacji. Macierz kompetencji może być również pomocna przy podwyżkach i premiach, a także przy planowaniu rotacji stanowisk i sukcesji kluczowych pracowników.

Jak zrobić matrycę kompetencji? Wzór.

Poniżej przedstawiamy krótki poradnik, który pomoże Ci w tworzeniu narzędzia, jakim są matryce kompetencyjne. Wzór jest dość prosty i możesz bazować na nim, aby stworzyć macierz dla Twojej organizacji:

1. Zrób mapę kompetencji pożądanych w Twojej organizacji. Zapewne dla każdego działu będzie inna, jednak pewne umiejętności są uniwersalne.
2. Stwórz tabelę z imionami i nazwiskami pracowników (w wierszach) oraz zebranymi przez Ciebie kompetencjami (w kolumnach). Na ich przecięciu wpiszesz odpowiednią ocenę.
3. Przypisz każdej umiejętności poziomy jej opanowania. Możesz zastosować skalę od 0 (brak wiedzy na dany temat) do 5 (wiedza ekspercka, pozwalająca na szkolenie innych) – najważniejsze jest, aby wizualizacja była prosta i klarowna.
4. Poproś menedżerów o wypełnienie matrycy kompetencji dla swoich pracowników.
5. Poproś pracowników o samodzielną ocenę swoich kompetencji.
6. Zorganizuj spotkanie, podczas którego pracownicy wspólnie z przełożonymi wypracują ostateczną ocenę. Ich założenia dotyczące danej umiejętności mogą się różnić, jednak ważne, aby ocena była maksymalnie obiektywna.
7. Aktualizuj matrycę nie tylko wtedy, kiedy pracownik nabędzie kolejną umiejętność, ale także, gdy pojawi się nowa kluczowa kompetencja, która pomaga organizacji w rozwoju.

Budowanie matryc kompetencji – zalety

Posiadanie matrycy (lub matryc) kompetencyjnych w organizacji ma wiele zalet. Można wyróżnić cztery kluczowe:

• zarządzanie bazą talentów: dzięki łatwej identyfikacji umiejętności i poziomu ich opanowania, wskazanie talentu staje się proste. To pozwala planować sukcesję oraz rozwój firmy w oparciu o zasoby, które już posiada lub odpowiednie dobranie ścieżki szkoleniowej,
• optymalizacja planu zatrudnienia: macierz kompetencji przypomina inwentaryzację umiejętności. Dzięki graficznemu przedstawieniu wychwycenie luk kompetencyjnych staje się łatwiejsze. To pomaga w stworzeniu profilu idealnego kandydata, który swoimi kwalifikacjami mógłby uzupełnić braki w organizacji,
• ścieżka szkoleniowa dopasowana do potrzeb: świadomość zasobów oraz luk kompetencyjnych pozwala na optymalizację programów szkoleniowych. Takie działania wpływają na wyrównanie poziomu wiedzy, ale także pozwalają na stawianie wyzwań przed najlepszymi w swojej dziedzinie tak, aby nadal czuli satysfakcję z pracy,
• budowa pozytywnej kultury organizacji: matryca kompetencji to narzędzie nie tylko dla kierownictwa, ale także dla pracowników. Stanowi ułatwienie komunikacji w kwestii oczekiwań oraz rozwoju umiejętności. Budowa matrycy kompetencji i jej aktualizowanie wpływa pozytywnie na zaangażowanie pracowników.

Budowanie matryc kompetencji – na co zwrócić szczególną uwagę?

Najważniejsza jest świadomość, że budowa matrycy kompetencji to nie jednorazowe zadanie, a proces. W końcu organizacja nie stoi w miejscu, cały czas się rozwija, zakłada nowe cele, a one wymagają zdobywania nowych umiejętności.

Przy budowie matrycy zaproś do jej współtworzenia pracowników. Mogą mieć perspektywę, której brakuje Ci z poziomu Twojego stanowiska. Warto ją uwzględnić nie tylko dlatego, że jest bardzo cenna i może wpłynąć na stworzenie efektywnej macierzy dla danego stanowiska. Pracownicy zaproszeni do współpracy potraktują matryce kompetencyjne jako narzędzia, które służą także im, a nie jak pomysł narzucony z góry.